Ticaret borsalarında muamele gören buğday unu tipleri :
1. Tip 1
2. Tip 2
3. Tip 3
4. Tip 4
5. Tip 5
6. Tip 6
Tanımlar :
Yabancı madde :
Un içerisinde bulunan undan başka her türlü maddedir.
Elek üstü :
Unun, göz açıklığı 224 mikron (6 xx) olan naylon elek üstünde kalan kısmıdır.
Elek altı :
Unun göz açıklığı 125 mikron (10 xx) olan naylon eleğin altına geçen kısmıdır.
Tavlama :
Buğday kepeğini ayırabilmek için temiz buğdaya su katılıp belirli süre dinlendirmek suretiyle buğdayın fiziksel özelliklerini öğütmeye en elverişli duruma getirme işlemidir.
Randıman :
Temizlenmiş ve tavlanmış ağırlıkca 100 kısım buğdayın öğütülmesinden elde edilen un kısmıdır. (80, 74, 76, vb.)
Ekmeklik un :
Teknolojik özellikleri ekmek yapımına uygun buğdayların öğütülmesinden elde edilen gluten miktarı bakımından bu standartlara uygun unlardır. Gluten yaşken elestiki olmalıdır. Tipler tablosundaki her tip un ekmeklik undur.
Bisküvilik un :
Teknolojik özellikleri bisküvi yapımına uygun buğdayların öğütülmesinden elde edilen, gluten miktarı bakımından bu standartlara uyan unlardır. Gluten miktarı üst sınır olan her tip, bisküvilik undur.
Baklavalık ve böreklik un :
Teknolojik özellikleri yufka açılmasına uygun ekmeklik buğdayların öğütülmesi veya makarnalık (durun) ekmeklik buğday paçalından elde edilen beyaz, sarımtırak veya krem renkli, gluten miktarı bakımından standardlara uygun, tip tablosundaki tip 1, tip 2 ve tip 3, baklavalık ve böreklik undur. Gluten yaşken açık renkte ve tamamen elastiki olmalıdır.
İrmik altı :
Makarnalık buğdayın irmiğe işlenmesi sırasında ortaya çıkan sarımtrak krem renkli unlardır. Elek üstü % 0,5'den, kül miktarı kuru maddede % 1,5'den, külün % l0'luk HCL'de çözülmeyen kısmı % 0,15 den, asiditesi 0,06'dan fazla olmayan irmik altı undur.
Genel Özellikler :
— Buğday ununun kendine özgü tat ve kokudan olması, acıma, ekşime, küflenme, kokuşma ve bozulma vb. yabancı tat ve koku bulunmamalı,
— Kendine özgü renk ve görünüşte olmalı, gözle görülen yabancı madde bulunmamalı,
— Rutubet miktarı en çok % 14 olmalı,
— 6 cm. çapındaki filtre kağıdı üzerinde en fazla 70 siyah nokta bulunmalı ve böcek kökenli her nokta 30 mikrondan büyük olmamalıdır.
— Ağartma işlemi (klorlama dahil) uygulanmamış olmalıdır.
Asgari Vasıflar
Muafiyet Miktar ve Oranlar
Tipler |
Kül
KM’de
En Çok
% |
Kru Gluten
KM’de En Az
% |
%10’luk
HCL’de
Çözülmeyen
Kül KM’de
En Çok |
Elek Altı
En Çok
% |
Elek Üstü |
Asidite
K.M.’de
En Çok
% |
Tip 1 |
0,50 |
9,0 |
0,10 |
60,0 |
1,0 |
0,04 |
Tip 2 |
0,60 |
9,0 |
0,10 |
60,0 |
2,0 |
0,04 |
Tip 3
|
0,65 |
8,5 |
0,12 |
60,0 |
3,0 |
0,05
|
Tip 4 |
0,88 |
8,5 |
1,15 |
60,0 |
3,0 |
0,06 |
Tip 5 |
1,20 |
8,5 |
0,20 |
Aranmaz |
5,0 |
0,08 |
Tip 6 |
2,00 |
8,0 |
0,20 |
Aranmaz |
5,0 |
0,10 |
Alım – Satım :
Unların yukarıdaki asgari vasıflara uymaması halinde alıcı malı reddetmeye veya yerine uygun mal istemeye yetkilidir.