Tanımlar :
Ham ayçiçekyağı :
Ayçiçek tohumlarından fiziksel işlemler ve ekstraksiyon metodu (organik çözücülerle) uygulanarak elde edilen yağdır. Ham ayçiçek yağı rafine edildikten sonra yemeklik yağ olarak kullanılmaktadır.
Yabancı madde :
Eterde çözünmeyen yabancı madde ile kül ve uçucu maddedir.
Ham Ayçiçek yağının özellikleri
1 — Asidite (oleik asit cinsinden) : % 1 maksimum
2 — Renk (5 1/4 «Lovibond cell» ile) : 8 kırmızı Maksimum, 70 sarı sabit
3 — Eterde çözülmeyen maddeler : % 0.1 Maksimum
4 — 105°C de uçucu maddeler : % 0.15 Maksimum
5 — İyot indisi (wijs yöntemi) : 122 - 136
6 — Sabunlaşma indisi : 188 - 194
7 — Kırılma indisi (40°C) : 1.467 – 1.469
8 — Titr derecesi : 16 - 20
Asgari Vasıflar ve Alım - Satım :
Ham ayçiçek yağında yabancı madde % 0,5'e kadar muaftır. Yabancı maddenin % 0,5'den % 3'e kadar fazla bulunması halinde malın fiyatından bu fazlalık oranında indirim yapılır. Yabancı maddenin % 3'den fazla bulunması halinde ise alıcı malı reddetmeye veya yerine uygun mal istemeye, yetkilidir.
Bu yağlarda asit % 1'e kadar muaftır. Asidin % 1'den % 3'e kadar olması halinde malın fiyatından bu asitlik derecesi oranında indirim yapılır. Asitin % 3'ü geçmesi halinde ise alıcı yağı alıp almamakta veya yerine uygun mal istemeye yetkilidir.
Not : Ham ayçiçek yağının yabancı madde toleransları gerektiğinde bölgelerin özelliklerine göre borsa meclisince tespit edilir.