Ticaret borsalarında muamele gören mercimek tipleri :

 

A.    Yeşil mercimek:

a.    Sultani (yaprak) mercimek,

b.    Sıra mercimek,

1.    Birinci sıra mercimek,

2.    İkinci sıra mercimek,

3.    Naturel mercimek,

 

B.    Kırmızı mercimek :

a.    Kırmızı kabuklu mercimek,

b.    Kırmızı iç mercimek,

 

Tarifler ?

 

Sultani (yaprak) mercimek; yuvarlak delikli 6 mm.lik elek üstünde kalan mercimektir.

 

Birinci sıra mercimek; yuvarlak delikli 5 mm.lik elek üs­tünde kalan mercimektir.

 

İkinci sıra mercimek; yuvarlak delikli 3 mm.lik elek üs­tünde kalan mercimektir.

 

Naturel mercimek; elde edildiği gibi, hiç bir tasnife tabi tutulmadan satışa arzedilen mercimektir.

 

ASGARİ VASIFLAR

 

Yeşil sultani (yaprak) mercimekte, kum, taş, toprak, % 1/2 a, nebati parçalar ve diğer cins unlu daneler % 1/2a kadar muaftır. Bunlardan herbirinin% 1/2 dan % 1'e kadar fazla zuhurunda mal bedelinden bu fazlalığa tekabül eden mikta­rın bedeli nisbetinde, % 1'den % 2'ye kadar fazla zuhurunda iki misli nisbetinde tenzilât yapılır.

 

Sıra ve naturel mercimekte; kum, taş, toprak %. 1'e, nebati parçalar ve diğer cins unlu daneler % l'e kadar muaftır. Bun­lardan herbirinin % İ'den % 2'ye kadar fazla zuhurunda mal bedelinden bu fazlalığa tekabül eden miktarın bedeli nisbetin­de, % 2'den % 4'e kadar zuhurunda iki misli nisbetinde tenzi­lât yapılır.

 

Delik, yenik, çatlak ve kırık mercimek miktarı, birinci nevi yeşil sultanî mercimekte % 1/2 a, ikinci nevide % 1 e, sıra mer­cimekte % 2'ye kadar muaftır. Bunların birer misli fazla zu­hurunda, mal bedelinden bu fazlaya tekabül eden miktar nis­betinde tenzilât yapılır.

 

Bir tip yeşil mercimek içinde diğer tip yeşil mercimek an­cak % 2'ye kadar muaftır. Bunların % 2'den % 8'e kadar fazla zuhurunda, bu kısmın bedelinden % 50 tenzilât yapılır.

 

Kalibraj tâyini suretiyle yapılan yeşil mercimek alım sa­tımlarında da aynı hüküm tatbik olunur.

 

Kırmızı kabuklu mercimekte; kum, taş, toprak % 2'ye, ne­bati parçalar ve diğer cins unlu daneler % 2'ye kadar muaftır. Bunlardan herbirinin % 2 den % 4'e kadar fazla zuhurunda mal bedelinden bu fazlalığa tekabül eden miktarın bedeli nis­betinde, % 4'den % 8'e kadar fazla zuhurunda iki misli nisbe­tinde tenzilât yapılır.

 

Kırmızı iç mercimekte; her türlü yabancı madde eseri mik­tarda muaftır.

 

Yeşil sultani (yaprak) mercimekte; kum, taş ve toprak nis-beti % 2'yi, nebati parçalarla diğer cins unlu daneler % 2'yi,

 

Sıra ve naturel mercimekte; kum, taş ve toprak nisbeti % 4'ü, nebati parçalarla diğer cins unlu daneler % 4'ü,

 

Yeşil mercimekte; delik, yenik, çatlak ve kırık nisbeti bi­rinci nevide % 1'i, ikinci nevide % 2'yi, sıra mercimekte % 4'ü,

 

Tâyin veya tasrih edilen eb'attan küçük miktarı % 8'i,

 

Kırmızı kabuklu mercimekte; kum, taş ve toprak nisbeti % 8'i, nebati parçalarla diğer cins unlu daneler % 8'i,

 

Kırmızı iç mercimekte; kum, taş, toprak, nebati parçalar ve diğer cins unlu daneler nisbeti eseri miktarı tecavüz ettiği takdirde, alıcı malı reddetmekte veya yerine uygun mal iste­mekte muhtardır.

 

Not : İhraç kaydıyla yapılacak mercimek satışlarında, tiplerin ve asgari vasıfların 13.3.1965 tarih ve 12406 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanmış bulunan Mercimek Standardına uyması mecburidir.