Ticaret borsalarında muamele gören meyan kökü tipleri :

 

1.    Naturel  meyan  kökü   (kabuklu,   kabuksuz)

2.    Çubuk meyan kökü

 

Tanımlar :

 

Yabancı madde :

 

Meyan kökleri arasında ve üzerinde bulunan taş, toprak, sap, yaprak, yabancı bitki kökü vb. gibi kendinden başka her türlü maddelerdir.

 

Bozuk meyan kökü :

 

Çürümüş, küflenmiş kızışmış, böcekli ve böcek kalıntılı me­yan kökleridir.

 

Genel Özellikleri :

 

—  Meyan kökü sağlam, temiz olmalı,

—  Üzerinde canlı böcek, gözle görülebilir ölü böcek ve bö­cek kalıntıları bulunmamalı,

—  Rutubet miktarı % 14'ü geçmemelidir.

 

Asgari Vasıflar ve Alım Satım :

 

Meyan kökünde yabancı madde kabukluda % 3'e, kabuk­suz ve çubuk meyan kökünde % 0,5'e kadar muaftır. Yabancı maddenin kabukluda % 3'den % 4'e, kabuksuz ve çubuklu me­yan kökünde % 0,5'den % 1 'e 'kadar fazla bulunması halinde ma­lın fiyatından fazlalık oranında indirim yapılır. Bunların ka­bukluda % 4'den % 5'e, kabuksuz ve çubukluda % l'den % 2'ye kadar fazla bulunması halinde ise malın fiyatından fazlalığın iki misli indirim yapılır. Yabancı maddenin kabuklu, kabuksuz ve çubukluda yukarıda belirtilen rakamları açması halinde alıcı malı reddetmeye veya yerine uygun mal istemeye yetkilidir.

 

Bozuk meyan kökü kabukluda % 3'e, kabuksuz ve çubuklu­da % 1'e kadar muaftır. Bozuk meyan kökünün kabukluda % 3'den % 4'e, kabuksuz ve çubukluda % 1'den % 2'ye kadar fazla bulunması halinde malın fiyatından fazlalık oranında indirim yapılır. Bunların kabukluda % 4'den % 5'e, kabuksuz ve çubuk­luda % 2'den % 3'e kadar fazla bulunması halinde ise malın fi­yatından iki misli indirim yapılır. Bozuk meyan kökünün kabuk­lu, kabuksuz ve çubukluda yukarıda belirtilen rakamları aşma­sı halinde alıcı malı reddetmeye veya yerine uygun mal isteme­ye yetkilidir.

 

Not : Meyan kökünün tip ve sınıf özellikleri TS 3499 da belirtil­diği gibidir.