Ticaret borsalarında muamele gören pamuk yağı tipleri :

 

1.    Ham pamuk yağı

2.    Nötralize pamuk yağı

3.    Yemeklik pamuk yağı

 

Tanımlar :

 

Ham pamuk yağı :

 

Pamuk   bitkisi   tohumundan   (çiğit)   fiziksel   işlemler  ve ekstraksiyon metodu uygulanarak elde edilen yağdır. Bu   yağ rafine edildikten sonra   yemeklik yağ olarak   kullanılmakta dır.

 

Ham pamuk yağı :

 

Pamuk tohumları preslenerek veya önce presyon sonra ekstraksiyondan geçirilerek elde edilen koyu renkli hiçbir işle­me tabi tutulmamış yağdır.

 

Nötralize pamuk yağı :

 

Ham pamuk yağının kostik ile muamele edilerek asidinin giderilmesinden sonra topraklanarak elde edilen yağdır.

 

Yemeklik pamuk yağı :

 

Topraklanmış nötralize pamuk yağının koku giderme işle mine tabi tutularak, tad ve kokusu yenebilecek evsafa getiril­miş halidir.

 

Ham Pamuk Yağının Genel Özellikleri :

 

1  — Asidite (oleik asit cinsinden)           :     % 2,5         maksimum

2  — a - Renk (10 mm. lovibond cell ile) :    25 kırmızı      maksimum

                                                                 70 sarı             sabit

                                                                  10 mavi        maksimum

         b-Renk (1/8 lovibond cell ile)          :     8 kırmızı       maksimum

3  — Eterde çözülmeyen maddeler         :    % 0,1            maksimum

4  — 1O5^CC de uçucu maddeler             :    % 0,3            maksimum

5  — İyot indisi  (wijs yöntemi)                 :     99 - 199

6  — Sabunlaşma indisi                           :     189 - 198

7  — Kırılma indisi                                   :     1.458 – 1.466

8  — Titr derecesi                                    :      30 – 35

9  — Madeni yağ                                     :      Bulunmayacak

10 — Parlama noktası                             :     170⁰C           minimum

 

Nötralize Pamuk Yağının Genel Özellikleri :

 

1  — Asidite  (oleik asit cinsinden)     :           % 0,2          maksimum

2  — Renk (5 1/4 lovibond cell)          :           10 kırımızı  maksimum

                                                                    4 mavi        maksimum

                                                                    70 sarı        sabit

3  — 105°C de uçucu maddeler           :          % 0,01       maksimum

4  — Eterde çözülmeyen maddeler      :          % 0,01       maksimum

5  — Madeni yağ                                  :           Bulunmayacak

6  — İyot indisi (wijs yöntemi)               :           99 - 119

7  — Sabunlaşma indisi                       :            189 - 198

8  — Kırılma indisi (40°C)                     :           1.458 – 1.466

9  — Parlama noktası                           :           170⁰C         minimum

10 — Titr derecesi                                :           30 - 35

 

Asgari Vasıflar ve Alım - Satım :

 

Ham pamuk yağında yabancı madde % 0,5'e kadar muaf­tır. Yabancı maddenin % 0,5'den % 3'e kadar fazla bulunması halinde bu fazlaya tekabül eden her % 1 fazlalık için malın fi­yatından % 1 indirim yapılır. Yabancı maddenin % 3'den fazla bulunması halinde alıcı malı reddetmeye veya yerine uygun mal istemeye yetkilidir.

 

Ham pamuk yağında asit % 2'ye kadar muaftır. Asitin % 2'den % 5'e kadar olması halinde fazlalığa tekabül eden her asit için malın fiyatından % 1 miktarında tenzilat yapılır. Asi­tin % 5'i geçmesi halinde alıcı malı reddetmeye veya yerine uy­gun mal istemeye yetkilidir.