Ticaret borsalarında muamele gören soya yağı tipleri:
1. Ham soya yağı
2. Nötralize soya yağı
3. Yemeklik soya yağı
Tanımlar:
Ham soya yağı :
Soya fasulyesi tanelerinden fiziksel işlemler ve ekstraksi yon metodu (organik çözücülerle) uygulanarak elde edilen yağdır. Bu yağ rafine edildikten sonra yemeklik yağ olarak kullanılmaktadır.
Yabancı madde :
Eterde çözünmeyen yabancı madde ile kül ve uçucu maddelerdir.
Su ile yıkanmış (Degummed) ham soya yağı :
Soya tohumlarından direkt ekstraksiyon veya presyon, sonra ekstreksiyonla çıkarılan ham soya yağının su ile yıkanarak sakızımsı maddeleri giderilmiş (Degummed) tabii halidir.
Nötralize soya yağı :
Su ile yıkanarak sakızımsı maddeleri giderilmiş ham soya yağının kostik ile muamele edilerek asidinin giderilmesinden sonra topraklanarak elde edilen yağdır.
Yemeklik soya yağı :
Topraklı nötralize soya yağının koku giderme (deodorize) işlemine tabi tutularak tad ve kokusu yenilenebilecek evsafa getirilmiş halidir.
Ham Soya Yağının Genel Özellikleri (Degummed) :
1 — Asidite (oleik asit cinsinden) |
: % 1,5 maksimum |
2 — Renk (1 inch lovibond cell ile) |
: 6 kırmızı maksimum
30 sarı sabit |
3 — Eterde çözülmeyen maddeler |
: %0,1 Maksimum |
4 — 105°C de uçucu - maddeler |
: % 0,2 Maksimum |
5 — İyot indisi (wijs yöntemi) |
: 120 – 143 |
6 — Sabunlaşma indisi |
: 189 – 195 |
7 — Kırılma indisi (40°C) b — Titr derecesi |
: 1.466 – 1.470 |
8 — Titr derecesi |
: 16 – 25 |
9 — Sabunlaşmayan maddeler |
: % 1,5 Maksimum |
10 — Fosfatidler (fosfor olarak) |
: 0,02 Maksimum |
11 — Mineral yağ |
: Bulunmayacak |
Nötralize Soya Yağının. Genel Özellikleri :
Asidite (Oleik asit cinsinden) F.F.A. |
%, 0,2 Max |
Renk (5 1/4 lovibont cell ile) |
5 kırmızı Max |
Uçucu madde ve rutubet (105°C) |
% 0,2 Max |
Petrol eterinde çözülmeyen madde |
0,01 % Max |
Madeni yağ |
Bulunmayacak |
Sabun miktarı |
«0» ppm |
Asgari Vasıflar ve Alım - Satım :
Ham soya yağında yabancı madde % 0,5'e kadar muaftır. Yabancı maddenin % 0,5 ten % 3'e kadar fazla bulunması halinde bu fazlaya tekabül eden her % 1 fazlalık için malın fiyatından % 1 indirim yapılır. Yabancı maddenin % 3'den fazla olması halinde alıcı malı reddetmeye veya yerine uygun mal istemeye yetkilidir.
Bu yağlarda asit % 1'e kadar muaftır. Asitin % l'den % 3'e kadar fazla olması halinde fazlalığa tekabül eden her asit için malın fiyatından % 1 miktarında tenzilat yapılır. Asitin % 3'ü geçmesi halinde alıcı malı reddetmeye veya yerine uygun mal istemeye yetkilidir.